بررسی تاثیر داروی نیاسین در کاهش فسفر سرمی بیماران همودیالیزی بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود در6 ماهه نخست سال 1391

زمینه و هدف : کنترل میزان فسفر, کلسیم , هورمون پاراتیرویید, پروفایل چربی و اوربک اسید سرم در بیماران همودیالیزی بسیار مهم بوده و از روش های مختلفی صورت می پذیرد که یکی از این روش ها استفاده از دارو از جمله, نیاسین خوراکی است که میزان تاثیر دقیق آن هنوز مشخص نمی باشد لذا هدف از این مطالعه تعیین اثر نیاسین بر سطح فسفر ,کلسیم , هورمون پاراتیرویید , پروفایل چربی و اوریک اسید سرم در بیماران همودیالیزی می باشد . مواد و روش ها : این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی دوسویه کور بوده که بروی 120 بیمار همودیالیزی با سطح فسفر سرمی بالاتر از 5.5mg/dl که به طور تصادفی به دو گروه 60 نفره مورد (مصرف نیاسین)و شاهد(مصرف پلاسبو) تقسیم شدند انجام شده است. دوز نیاسین به صورت ماهانه و طی سه مرحله از 200 به 600 میلی گرم در روز افزایش یافت و از ماه سوم تا ششم با دوزی ثابت , ادامه یافت. کلسیم , فسفر و انزیم های کبدی بصورت ماهانه در انتهای هر ماه اندازه گیری شدند . همچنین pth در دو زمان , یکبار قبل شروع نیاسین و بار دوم در انتهای ماه ششم مورد ارزیابی قرار گرفت. در ضمن, , hdl,tg plt,ldl و uric acid نیز قبل از شروع نیاسین , در انتهای ماه سوم و ششم مورد بررسی واقع شدند. و نتایج به روش آنالیز آماری تی تست و آنووا مورد بررسی قرار گرفته و با هم مقایسه شدند. یافته ها : از کل بیماران شرکت کننده 60 نفر به عنوان گروه مورد(نیاسین) , با متوسط زمان دیالیز 4.7 سال و میانگین سنی 3/21±5/51سال (72-29) که 40 نفر (7/66?) از ان ها مذکر و 20 نفر مونث بوده و 60 نفر هم به عنوان گروه شاهد(پلاسبو) با متوسط زمان دیالیز 3.4 و میانگین سنی /22±7/50سال(74-30) که 37نفر(7/61?) از ان ها مذکر و 23 نفر هم مونث بوده اند در نظر گرفته شدند که همگی آن ها تا پایان مطالعه حضور داشتند. در گروه نیاسین, فسفر(p=0.000) , اوریک اسید (p=0.000) , hdl(p=0.000) , ldl(p=0.001) , پلاکت(p=0.00) و هورمون پاراتیریید (p=0.000) تغییراتی مشخص از لحاظ اماری در دوره 6ماهه در این گروه بودند. در گروه پلاسبو هم تغییرات اماری بارزی در طی اندازه گیری ها مشاهده نگردید. در مقایسه تغییرات کلی بین دو گروه نیاسین و پلاسبو برای دوره 6 ماهه , تغییرات اماری در بین گروه ها, برای فسفر (p=0.001) , هورمون پاراتیرویید (p=0.000) , اوریک اسید(p=0.004) و hdl(p=0.002) مشاهده شد. برای شمارش پلاکت, اگرچه تغییرات در گروه نیاسین به طور مشخصی اماری و از لحاظ کلینیکی مهم بودند اما در مقایسه کلی بین دو گروه این تغییرات اماری نبوده که ممکن است ناشی از کاهش خفیف شمارش پلاکتی در گروه پلاسبو در طی مطالعه بوده است. از عوارض جانبی دارو هم می توان به مواردی چون ترومبوسیتوپنی, خارش , فلاشینگ و اسهال خفیف بوده که به ترتیب در 25? , 15?, 7/11? و 3 نفر از افراد گروه نیاسین در طی مطالعه مشاهده گردید. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که نیاسین باعث کاهش سطح فسفر سرم , پلاکت , اوریک اسید, ldl و هورمون پاراتیرویید و افزایش hdl در بیماران همودیالیزی می شود که لازم است برای تعیین دوز موثر دارو مطالعات طولانی تر با حجم نمونه بیشتر صورت گیرد.